کم شنوایی یکطرفه و علت آن چیست؟

علت و دلایل کم شنوایی یکطرفه

هرآن‌چه شنوایی در یک گوش را با اختلال مواجه می‌کند، علت کم شنوایی یکطرفه است. دلایل افت شنوایی یک گوشی ممکن است مساله‌ای ارثی باشد. همچنین بروز حادثه‌ای که منجر به ضربه مستقیم به گوش یا سر شود، می‌تواند باعث ایجاد کم شنوایی در گوش چپ یا راست شود. برای نمونه ممکن است ضربه به یکی از گوش‌ها باعث پارگی پرده گوش و کاهش در شنوایی شود. همچنین صدای بلند و انفجار در نزیکی یک گوش نیز منجر به ایجاد این اختلال می‌شوند.

اگر در اطراف عصب شنوایی یک گوش توموری رشد کند، می‌تواند به اعصاب آن گوش آسیب برساند و باعث اختلال در شنوایی آن شود. به همین دلیل کاهش شنوایی یک گوش را باید جدی گرفت و در اسرع وقت به دنبال درمان آن بود. همچنین بروز بیماری‌های عفونی باکتریایی یا ویروسی نیز می‌تواند عامل ایجاد این عارضه باشد. تراکم مایع یا عفونت در یک گوش باعث می‌شود صدا به‌درستی از گوش بیرونی یا میانی به گوش درونی منتقل نشود.

تجمع جرم در یک گوش نیز می‌تواند باعث انسداد و عدم عبور صدا از گوش شود. آسیب یک طرفه به گوش داخلی به دلیل صدمات، داروهای اتوتوکسیک یا بیماری‌ها مانند شوانوم دهلیزی است. برخی بیماری‌‌های خاص در دوران بارداری نیز می‌توانند موجب بروز افت شنوایی یک طرفه شوند.

کم شنوایی یک گوشی در کودکان و نوزادان

کم شنوایی یک گوش در کودکان و نوزادان می‌تواند به دلایل مختلفی اتفاق بیفتد، از جمله؛ عوامل ژنتیکی، تروما یا صدمه به یک گوش یا سر، عفونت‌های گوش میانی و حتی برخی بیماری‌ها مانند سرطان. در برخی موارد، علت افت شنوایی یکطرفه در کودکان ممکن است ناشناخته بماند.

کاهش شنوایی در گوش چپ یا راست در نوزادان و کودکان ممکن است به نظر بی‌اهمیت بیاید یا به خطر سن کم فرد نشانه‌های آن قابل تشخیص نباشند؛ مخصوصاً اگر کودک دارای شنوایی عادی در گوش دیگر باشد. اما می‌تواند تأثیرات مهمی بر روی یادگیری، زبان و مهارت‌های اجتماعی کودک داشته باشد. به همین علت مراجعه به‌موقع برای غربالگری‌هایی که در هر سن برای نوزاد و کودک درنظر گرفته می‌شود، اهمیت بسیاری دراد.

درمان کم شنوایی یک گوشی در کودکان ممکن است شامل تجویز دارو، جراحی، استفاده از سمعک و دیگر دستگاه‌های کمک شنوایی و گفتار درمانی باشد. مشاوره با پزشک یا متخصص شنوایی کمک می‌کند تا بهترین برنامه درمانی را برای وضعیت خاص کودک تعیین کنید. همچنین، ممکن است نیاز باشد که در مدرسه یا محیط یادگیری کودک تغییراتی اعمال شود تا به نیازهای شنوایی آن‌ها پاسخ دهد.

عوارض کاهش شنوایی یک گوش

کم شنوایی یک طرفه می‌تواند در توانایی شخص برای برقراری ارتباط با دیگران اثر منفی گذارد. این موضوع می‌تواند تأثیر مخربی بر روی سلامت روان و کیفیت زندگی فرد داشته باشد. فردی که مبتلا به افت شنوایی یک گوشی است، معمولاً دچار مشکل در روابط اجتماعی و عاطفی، تحصیل و استخدام در شغل مناسب می‌شود.

تشخیص کم شنوایی یک طرفه

 برای تشخیص کم شنوایی یک طرفه پزشک عمومی ممکن است فرد را به متخصص گوش و حلق و بینی و یا ادیولوژیست ارجاع دهد. متخصص گوش و حلق و بینی گوش بیمار را معاینه می‌کند تا در صورت مشاهده تجمع مایع یا جرم، آن‌ها را درمان کند. در مواردی نیز ممکن است تست‌های بیشتری را برای تسخیص کم شنوایی در گوش راست یا چپ تجویز کند. ادیولوژیست نیز با تست‌های مختلف درجه، نوع و فرکانس کم‌شنوایی را تشخیص می‌دهد. تشخیص این عارضه هر چه زودتر انجام شود، می‌تواند به فرد کمک کند تا در درمان نتیجه بهتری بگیرد.

درمان افت شنوایی یکطرفه

درمان کم شنوایی یکطرفه به علت بروز و شدت این عارضه بستگی دارد. در برخی موارد افرادی که تحت درمان قرار می‌گیرند، شنوایی کامل یا بخشی از آن را به‌دست می‌آورند. اما برای برخی دیگر این افت شنوایی دائمی بوده و باید از وسایل کمک شنوایی مانند سمعک برای مدیریت آن استفاده کرد. تعدادی از گزینه‌های ممکن عبارتند از؛

داروها: اگر علت کاهش شنوایی گوش چپ یا راست، عفونت یا التهاب باشد، تجویز دارو مناسب توسط پزشک مانند آنتی‌بیوتیک‌ها می‌تواند مفید باشد.

جراحی: در برخی موارد، جراحی می‌تواند مشکل ناشنوایی یک طرفه را حل کند. به عنوان مثال، اگر استخوان‌های گوش میانی به هم چسبیده باشند ‌(otosclerosis)، جراحی می‌تواند بازیابی شنوایی را تسهیل کند.

سمعک‌ها: سمعک‌ها می‌توانند در تقویت صدا کمک کنند. این درمان متداول‌ترین دستگاه درمانی در مدیریت کم شنوایی یک گوش است.

ایمپلنت‌های شنوایی: این دستگاه‌ها، که شامل کاشت حلزون، ایمپلنت‌های شنوایی گوش میانی و ایمپلنت هدایت استخوانی هستند، می‌توانند برای کمک به افرادی که به هر دلیلی سمعک‌ها درمان کافی برای کاهش شنوایی یک گوشی آن‌ها ارائه نمی‌کنند یا نمی‌توانند از آن‌ها استفاده کنند، مفید باشند.

سیستم FM یا بلندگو از راه دور: میکروفون ریموت که در گذشته به‌عنوان سیستم FM شناخته می‌شد، می‌تواند به‌عنوان یک گزینه درمانی برای افت شنوایی یکطرفه در نظر گرفته شود. این سیستم در مواقعی که فردی که در حال صحبت است، فاصله زیادی از فرد با کاهش شنوایی یک گوشی دارد یا محیط دارای سر و صدای زیادی است، می‌تواند کمک‌کننده باشد.

دستگاه‌های دیگر: دستگاه‌هایی مانند سیستم‌های CROS (Contralateral Routing of Signal) که صدا را از گوش ناشنوا به گوش سالم منتقل می‌کنند، می‌توانند برای افراد مبتلا به افت شنوایی یک طرفه مناسب باشند.

مشاوره با یک متخصص شنوایی یا اتولارینگولوژیست (ENT) می‌تواند به شما کمک کند تا بهترین راه‌حل را برای شرایط شنوایی خاص خود پیدا کنید.

درمان‌های گفتاری و شنوایی: این روش درمانی شامل تکنیک‌هایی است که به کودک با کم شنوایی یک طرفه کمک می‌کنند تا بهتر بتواند خود را با شرایط شنوایی و محیط‌های صوتی پیچیده تطبیق داده و مهارت‌های گفتاری خود را بهبود ببخشد.

پیشگیری از افت شنوایی یک گوش

پیشگیری از کم شنوایی یک طرفه مانند هر نوع افت شنوایی دیگری است. مهم‌ترین نکته‌ای که باید در پیشگیری از این عارضه رعایت شود، قرار نگرفتن در معرض صدای بلند است. کم کردن صدای وسایل صوتی تصویری و استفاده از محافظ‌های گوش در مکان‌هایی که صدا بسیار بلند است، به‌خصوص افرادی که در محیط‌های پر سر و صدا کار می‌کنند از مواردی هستند که باید برای جلوگیری از کاهش شنوایی انجام شوند. در برخی موارد پیشگیری از ناشنوایی یکطرفه امکان‌پذیر نیست.

سمعک های مناسب برای کم شنوایی یکطرفه

سمعک کراس (CROS) برای افرادی که کم شنوایی یک طرفه دارند، طراحی شده است. این سمعک‌ها در هر دو گوش سالم و کم‌شنوا قرار می‌گیرند. در گوش کم‌شنوا سمعک صدا را دریافت می‌کند و به سمعک گوش سالم منتقل می‌کند. این قابلیت به فرد کمک می‌کند تا همه صداهای اطرافش را در هر سمتی که قرار داشته باشند، بشنود. استفاده از این نوع سمعک می‌تواند مزایای بسیاری برای فردی که دارای افت شنوایی در گوش راست یا چپ هستند، داشته باشد، از جمله؛

• افزایش هشیاری نسبت به محیط اطراف
• ارتباطات بهتر
• عدم احتیاج برای برگرداندن سر برای شنیدن صدا

سمعک کراس نمی‌تواند در موقعیت‌یابی مکانی به فردی که دچار کاهش شنوایی یک گوشی است کمک کند. همچنین برای عادت کردن به این نوع سمعک ممکن است فرد نیاز به زمان داشته باشد.