غربالگری شنوایی نوزادان در کشورهای متعددی با عنوان “برنامه ی تشخیص شنوایی زودرس و مداخله در درمان” و کمک به بهبود شنوایی نوزادان شناخته شده است، و افراد را در راستای تشخیص نوع مشکل شنوایی و کمک به درمان مشکل شنوایی هدایت می کنند تشخیص و شناسایی اختلالات شنوایی از سنین پایین در نوزادان هدف اصلی سازمانهایی است که غربالگری را انجام می دهند .استراتژی تشخیص مشکلات شنوایی مادرزادی نیاز به آزمایش ها متعدد واقعگرایانه و عینی دارد.

به طور معمول پرستاران و دستیاران پزشکی از قبل آموزش هایی در خصوص انجام آزمایش ها و تجهیزات اتوماتیک برای نوزادان دیده اند، الزامی ست که این تست ها و آزمایشات قبل از ترخیص نوزادان به طور کامل انجام شود. اگر بنا به هر دلیلی نوزاد در تست غربالگری اول به مشکل بخورد تست غربالگری مجددی برای او تدارک می بینند و در صورت مشاهده ی مشکل شنوایی از هر نوع نوزاد به متخصص شنوایی مرتبط با مشکل شنوایی اش ارجاع داده می شود.

اهمیت غربالگری شنوایی نسبت به گذشته

غربالگری شنوایی نوزادان حتی در میان کشورهای پیشرفته جهان تا دهه ی 90 میلادی مورد توجه افراد نبود و سالها طول می کشید که ضعف های شنوایی در کودکان تشخیص داده شود و در راه تقویت شنوایی و درمان شنوایی اقدامی به عمل آید و ممکن بود سالها کودک از مشکل شنوایی رنج ببرد و والدین کودک آکاهی نسبت به این موضوع نداشته باشند.

خوشبختانه امروزه این مشکل حل شده است در تمامی استان های کشور تشریفاتی مبنی بر انجام این نوع غربالگری در بدو تولد آنها در بیمارستان و یا کلینیک محل تولدشان برنامه ریزی شده است. در اغلب این اماکن غربالگری شنوایی قبل از مرخص شدن نوزاد صورت می گیرد.

غربالگری شنوایی نوزادان چگونه انجام می شود ؟

غربالگری شنوایی چگونه انجام میشود

غربالگری شنوایی نوزادان به دو صورت انجام می گیرد:

1- پاسخ خودکار شنوایی مغزی (ABR)

در آزمایش ABR  میزان پاسخ مغز شما را نسبت به عصب شنوایی می سنجد. یک سری صداها . کلیک ها و زنگ ها از طریق گوشی های نرم درگوش کودک پخش می شود، سه الکترود جایگذاری شده بر سر نوزاد می تواند عصب شنوایی و رابطه ی آن با مغز را بسنجد.

2- انتشار صدا ازگوش داخلی (OAE)

در این نوع غربالگری میزان صداهای ایجاد شده در گوش داخلی سنجیده می شود. یک کاوشگر کوچک در داخل کانال گوش کودک جایگذاری می شود که می تواند عکس العمل گوش کودک را نسبت به صدا ها بسنجد .

انجام هر دو مرحله ی غربالگری توضیح داده شده در بالا وقت زیادی نمی گیرد در حدود 5 تا 10 دقیقه زمان نیاز است که این غربالگری صورت گیرد و کاملا بدون دردسر می باشد و حتی در زمان خواب نوزاد شما انجام این تست ها  امکان پذیر است .

ضرورت انجام غربالگری نوزادان

ضرورت انجام غربالگری نوزادان

موسسات جهانی متعددی از جمله موسسه ی جهانی سلامت و آکادمی گوش و حلق و بینی و گردن و سر و جراحی گردن در آمریکا اعلام داشته اند که مشکلات شنوایی و کم شنوایی و اختلال شنوایی در کودکان تا قبلا از 6 ماهگی به احتمال زیاد قابل درمان است. این توصیه بر اساس تحقیقاتی ست که ثابت می کند که نوزادان با افت شنوایی و درمان مشکل شنوایی قبل از 6 ماهگی، فرصت بیشتری برای نمود استعدادهای خود در مهد کودک دارند.

اقدام و پیاده سازی برنامه ی غربالگری هر چه سریعتر برای نوزادانی که مادران آنها در زمان بارداری از بیماری در خصوص شنوایی رنج می برند از الزامات است .داشتن سابقه ی مشکلات شنوایی در خانواده ی نوزاد و کسانی که در معرض استفاده از داروهای خاصی هستند می تواند دلیل موجهی برای انجام غربالگری شنوایی هر چه سریعتر باشد چرا که امکان اختلالات شنوایی در فرد را افزایش می دهد .

 

کم شنوایی در نوزادان به چه دلیل اتفاق می افتد؟

دلیل اصلی مشکلات کم شنوایی در نوزادان، آسیب و یا اشکال در عملکرد سیستم عصبی است که صدا را از گوش داخلی به مغز انتقال می دهد (سیستم عصب شنوایی)، نیمی از نوزادانی که مشکلات شنوایی دارند سیستم عصب شنوایی آنها نمی تواند صداها را به درستی به مغز آنها انتقال دهد و نیمه دیگر نوزادان به دلیل شرایط ژنتیکی دچار کم شنوایی و یا حتی ناشنوایی در نوزادان می شوند.

یکی دیگر از فاکتورهایی که می توانند به شنوایی نوزادان صدمه بزند داروهایی است که برای کودک بنا به هر دلیلی تجویز شده و در نهایت و مرور زمان بر سیستم شنوایی نوزاد اثر سوء گذاشته است.

ارزیابی شنوایی در نوزادان

قبل از اینکه کودک تازه متولد شده ی خود را از بیمارستان به خانه بیاورید، نوزاد شما نیاز به انجام تست شنوایی و غربالگری دارد، با وجود اینکه بیشتر نوزاداندر بدو تولد قابلیت شنوایی درستی دارند ولی 1 تا 3 نوزاد از هر 1000 نوزاد متولد شده در امریکا سطح شنوایی خارج از محدوده ی معمول و طبیعی دارد که می تواند زندگی آن کودک را نسبت به دیگر کودکان متمایز سازد. انجام غربالگری شنوایی نوزادان این امکان را فراهم می سازد که نوزادان ناشنوا و یا کم شنوا هر چه زودتر شناسایی شده و تحت مراقبت های ویژه توسط متخصصان قرار گیرند. تشخیص زود هنگام و معالجه ی هر چه سریعتر و تحت نظر بودن نوزادان می تواند تغییر اساسی در زندگی و آینده نوزادان و نحوه ی یادگیری و نوع ارتباط برقرار کردن نوزادان با آدم های اطراف و محیط ایجاد کند .

نحوه ی عکس العمل نوزادان نسبت به صدا ها

نحوه ی عکس العمل نوزادان نسبت به صدا ها می تواند با برگرداندن سر به طرف صدا و یا ترسیدن آنها نسبت به صدا  باشد اما نکته ی مهم اینجاست که نشان دادن این عکس العمل ها به تنهایی نمی تواند دلیل به شنوایی سالم و بدون نقص نوزادان باشد، نوزادان با مشکلات شنوایی متفاوت و یا حتی ناشنوا  گاهی قادر به شنیدن برخی از صداها هستند و عکس العمل طبیعی نسبت به صدا نشان می دهند،  شنیدن برخی از صداها لزوم بر شنیدن صداهای گفتاری اطرافیان نخواهد بود . نوزادان ناشنوا و کم شنوا نیاز به مراقبت های ویژه و همایت و خدمات زودهنگام در جهت ارتقای رشد سالم دارند.

اشتباه در نتیجه ی غربالگری شنوایی در نوزادان

تایید مشکل شنوایی نوزاد در غربالگری در بدو تولد لزوما به این معنا نیست که کودک شما به طور 100 درصد شنوایی خود را از دست داده و یک ناشنوا محسوب می شود، علل متعددی در ناموفق بودن نوزاد تازه به دنیا آمده در انجام تست شنوایی موثر است، که از مهمترین آنها می توان به وجود مایع آبگونه در داخل گوش که ورود برخی از صداها را به داخل گوش غیر ممکن می سازد، اشاره کرد.

از دیگر عوامل موثر در اشتباهات نتایج غربالگری در نوزادان می توان به حرکات مداوم نوزاد هنگام انجام آزمایش و یا گریه ی نوزاد در همان لحظه ی خاص اشاره کرد. بعد از مشاهده ی مشکل شنوایی در نوزاد در غربالگری اولیه انجام آزمایش های دیگری توسط متخصصین به والدین نوزاد توصیه می شود و تنها در صورت تایید آن آزمایش هاست که مشکل شنوایی و نوع و میزان آن به طور حتم مشخص می شود.

آیا بعد از اطمینان خاطر از شنوایی نوزاد بعد از غربالگری نیاز به نگرانی از دست دادن شنوایی نوزاد در سنین بالاتر هست ؟

متاسفانه باید گفت که در برخی از نوزادان که مشکل شنوایی در غربالگری شنوایی نوزادان نداشته اند در سنین کودکی این امکان وجود دارد که مشکل شنوایی برای کودک پیش اید و حتی ناشنوایی در کودک رخ دهد، که از عوامل موثر در این امر می توان به ژنتیک فرد، عفونت های مکرر گوش، ضربه به سر، سرخک، مننژیت، در معرض صدای انفجار بلند قرار گرفتن و … اشاره کرد .

نشانه های مشکلات شنوایی در کودکانی که در غربالگری شنوایی بدو تولد مشکلی نداشته اند

حتی اگر نوزاد شما  مشکل خاصی در غربالگری شنوایی نوزادان نداشت لازم به مراقبتهایی در سنین بالاتر در هنگام بروز برخی از نشانه ها می باشد. این نشانه ها گاهاً به وضوح در بین کودکان دیده می شود برای مثال اگر فرزند شما به طور مداوم از شما درخواست زیاد کردن صدای تلویزیون را دارد و یا اگر فرزند از خوانده شدن کتاب داستان، مقاله و یا شعر از طرف والدین و هر راوی دیگری لذت نمی برد و یا اگر کودک شما تنها زمانی متوجه حضور شما در یک مکان خاص می شود که شما را به چشم ببیند و یا اگر فرزند شما قادر به نگه داشتن سرخود به صورت صاف و بدون حرکت نیست و یا اگر فرزند شما نسبت به صداهای پر ارتعاش تمرکز بیشتری دارد تا صداهای معمولی، نیاز است که هر چه سریعتر به متخصصین مراجعه شود.

تاثیر مشکلات شنوایی در زندگی کودک

از دست دادن کامل شنوایی برای کودکان می تواند بر روی قابلیت های آنها اثر منفی بذارد و ارتباط برقرار کردن با آدمهای دیگر را برای آنها امری دشوار سازد و در تکلم مشکلات عدیده ای برایشان فراهم سازد در نهایت منجر به ضعف آنها در برخوردها و زندگی اجتماعی شان شود. هر چه درمان این کودکان زودتر انجام شود راه های مقابله با مشکلات ذکر شده برای کودک بیشتر است و کودکی به راحتی می تواند استعدادهای خود را شکوفا سازد و با اجتماع ارتباط برقرار کند.

اقدامات اولیه برای انجام غربالگری

هرگاه نیاز به غربالگری شنوایی بود نیاز است که در ابتدا محل انجام غربالگری را با دقت انتخاب کنیم و از اعتبار آزمایشات در مراکز درمانی مربوطه اطمینان خاطر داشته باشیم و از انجام غربالگری شنوایی در مراکز نامعتبر خودداری کنیم، در مرحله ی دوم نیاز است که مدارک لازم پزشکی و سوابق بیماری های خود را هر چه سریعتر آماده کنیم و در مرحله ی آخر زمان ملاقات خود با پزشک متخصص را هرچه سریعتر مشخص کنید و بدون اتلاف وقت به انجام آزمایشات بپردازید.

زمان مناسب شنوایی سنجی نوزاد

زمان مناسب شنوایی سنجی نوزاد

همانطور که قبل تر  در مبحث غربالگری شنوایی نوزادان توضیح دادیم این فرآیند یک پروسه ی کاملا بی دردسر و بدون درد و آسان است که امکان انجام آن برای نوزادان حتی در خواب هم وجود دارد و از نظر زمانی تنها چند دقیقه وقت شما را می گیرد .

بهترین زمان انجام غربالگری شنوایی در نوزادان از زمان تولد تا قبل از مرخص شدن نوزاد و مادر از بیمارستان است و نهایت زمانی که می شود این غربالگری را به تعویق انداخت نهایت تا یک ماهگی نوزاد است اما باز قابل به ذکر است که متخصصان شما را به انجام هرچه سریعتر غربالگری نوزادتان تشویق می کنند. و در نهایت اگر نوزاد نتوانست تست های شنوایی انجام شده را با موفقیت بگذراند لازم است که متخصصان خانواده ی نوزاد را در انجام هر چه سریعتر آزمایشات راهنمایی کنند، حد اکثر زمان انجام این آزمایشات تا 3 ماهگی نوزادان است. در آخر لازم به ذکر است که والدین در بدو تولد به هیچ عنوان نباید آن را به تاخیر اندازند.

کلام آخر در غربالگری شنوایی کودکان

به خاطر داشته باشیم که اهمیت زمان بندی امری غیر قابل انکار است، هر چه زودتر متوجه تغییرات شنوایی در فرزندانتان شوید راه های مبارزه و درمان با این مشکلات برای شما بیشتر است اگر حتی کوچکترین شکی نسبت به شنوایی فرزندتان دارید موضوع را در اسرع وقت با متخصص اطفال خود در میان گذاشته و اقدامات لازم را به عمل آورید. از اهمیت زمان بندی درست غافل نشویم و غربالگری شنوایی نوزادان در بدو تولد و توجه به اعلائم اختلال شنوایی در سالهای اولیه می تواند زندگی یک کودک را به طور کامل تحت شعاع قرار دهد.

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *