آزمایش های تخصصی سرگیجه در کلینیک قلهک

تست ازریابی تعادل و تست سرگیجه مجموعه ای از تست ها برای کمک به تشخیص انواع اختلالات تعادلی و سرگیجه است. آزمایشات تعادل برای برخی اختلالات تعادلی تجویز می شوند. اختلال تعادلی وضعیتی است که احساس سرگیجه یا عدم تعادل هنگام راه رفتن یا ایستادن داشته باشید. تست های ارزیابی تعادل به عنوان تست تعادل دهلیزی یا تست دهلیزی نیز شناخته می شوند.

سرگیجه اصطلاحی است که برای توصیف طیفی از احساسات مانند احساس عدم تعادل یا بی ثباتی استفاده می شود.  این حس کاذب را ایجاد می کند که شما یا اطرافتان در حال چرخش یا حرکت هستید و یکی از شایع ترین دلایلی است که افراد بزرگسال به پزشک مراجعه می کنند. سرگیجه های مکرر یا مداوم می تواند زندگی افراد را به طور قابل توجهی تحت تاثیر قرار دهد. اما این احساس به ندرت نشانه یک وضعیت تهدید کننده زندگی است. درمان سرگیجه به علت و علائم افراد بستگی دارد، اما ابتدا باید با روش های مختلف تست سرگیجه، علت آن به خوبی تشخیص داده شود. در این مقاله قصد داریم با انواع تست های تشخیصی سرگیجه و تست های تعادل بیشتر آشنا شویم.

علائم سرگیجه

افرادی که سرگیجه را تجربه می کنند ممکن است آن را به شکل احساساتی مشابه زیر توصیف کنند:

  • احساس کاذب حرکت یا چرخش
  • سبکی سر یا احساس ضعف
  • بی ثباتی یا از دست دادن تعادل
  • احساس شناور بودن یا سنگینی سر

این احساسات ممکن است با راه رفتن، ایستادن یا حرکت دادن سر تحریک شده یا شدت پیدا کنند. سرگیجه در برخی افراد ممکن است آن قدر شدید باشد که با حالت تهوع همراه باشد یا به حدی باشد که نیاز به نشستن یا دراز کشیدن داشته باشد. این احساسات ممکن است چند ثانیه یا چند روز طول بکشد. بطور کلی، در صورت بروز هرگونه سرگیجه یا سرگیجه مکرر، ناگهانی، شدید و بدون دلیل لازم است به پزشک مراجعه شود. در برخی موارد سرگیجه با مشکلات گوش در ارتباط است که در این حالات بهتر است برای تشخیص علت، تست شنوایی نیز انجام شود.

انواع تست تعادل و سرگیجه

انواع مختلف تست سرگیجه 

اکثر افرادی که به دلیل سرگیجه و عدم تعادل به پزشک مراجعه می کنند، ابتدا لازم است علائم خود را به طور دقیق برای پزشک توضیح دهند. در طول معاینه، پزشک نحوه راه رفتن و حفظ تعادل و نحوه عملکرد اعصاب اصلی سیستم عصبی مرکزی را بررسی می کند. همچنین ممکن است برخی افراد دارای مشکلات شنوایی بوده و نیاز به خرید سمعک داشته باشند. اینکه سرگیجه با کدام یک از انواع روش های آزمایشی سنجیده شود کاملاً به ابزارهای موجود و روش های درمانی مرکز مورد مراجعه بستگی دارد. علاوه بر انواع تست سرگیجه، ممکن است پزشک آزمایش خون برای بررسی عفونت و سایر آزمایشات برای بررسی سلامت قلب و عروق خونی را نیز از فرد بخواهد.

تست حرکت چشم

یکی از انواع تست تعادل و سرگیجه، تست های حرکت چشمی است که در آن از فرد خواسته می شود تا چیزی متحرک مثل نور یا تصویر را با چشم خود دنبال کند. این جسم متحرک ممکن است روبه روی فرد و یا درون عینکی که به چشم زده است با سرعت های مختلف و در جهات مختلف به حرکت دربیاید. تست حرکت چشمی ممکن است با استفاده از ابزار مختلف و تحت شرایط متفاوتی انجام شود. برای مثال ممکن است در طی تست، آب یا هوا در مجرای گوش فرد قرار بگیرد.

تست VNG یا ویدئونیستاگموگرافی

تست تعادل و سرگیجه با نام علمی ویدئونیستاگموگرافی

(Videonystagmography) برای بررسی سیستم تعادلی بدن انجام می شود تا تعیین کند که آیا سرگیجه یا از دست دادن تعادل به مشکلات گوش داخلی مرتبط است یا خیر. در تست vng ، نوعی حرکت غیرارادی چشم به نام نیستاگموس بررسی می شود. حین انجام این آزمایش به بیمار عینکی داده می شود تا حرکات چشم را ثبت کند. این حرکات می توانند آهسته یا سریع، ثابت یا تند باشند. نیستاگموس باعث می شود که چشمان شما از این طرف به سمت دیگر یا بالا و پایین یا هر دو حرکت کنند.

تفسیر تست VNG

زمانی که مغز پیام های متناقضی از چشمان شما و سیستم تعادل گوش داخلی دریافت می کند، این پیام های متناقض می توانند باعث سرگیجه شوند. وقتی که سر خود را به طریق خاصی حرکت می دهید یا به انواع الگوها نگاه می کنید، می توانید به طور خلاصه به نیستاگموس مبتلا شوید. اما اگر زمانی که سرتان را تکان نمی‌دهید به آن مبتلا می‌شوید یا اگر مدت زیادی طول می‌کشد، ممکن است به این معنی باشد که شما دچار اختلال در سیستم دهلیزی هستید. سیستم دهلیزی شما شامل اندام ها، اعصاب و ساختارهایی است که در گوش داخلی قرار دارند. این مرکز اصلی تعادل بدن شماست. سیستم دهلیزی با چشم ها، حس لامسه و مغز کار می کند. مغز با سیستم های مختلف بدن ارتباط برقرار می کند تا تعادل را کنترل کند.

تست ENG یا الکترونیستاگموگرافی 

تست سرگیجه دیگری نیز به نام الکترونیستاگموگرافی

(Electronystagmography) وجود دارد که در آن به جای عینک از الکترودهای چسبنده ای در اطراف چشم و پیشانی استفاده می کنند تا حرکات چشم را ثبت کند. این تست برای ارزیابی افراد مبتلا به سرگیجه و برخی اختلالات دیگر که بر شنوایی و بینایی تأثیر می‌گذارند استفاده می‌شود. الکترودها در مکان های بالا و زیر چشم قرار می گیرند. با اندازه‌گیری تغییرات میدان الکتریکی داخل چشم، ENG می‌تواند نیستاگموس (حرکت سریع غیرارادی چشم) را در پاسخ به محرک‌های مختلف تشخیص دهد. اگر نیستاگموس هنگام تحریک رخ ندهد، ممکن است مشکلی در عصب های گوش یا بخش‌های خاصی از مغز وجود داشته باشد. همچنین ممکن است از این آزمایش برای تمایز بین ضایعات در قسمت‌های مختلف مغز و سیستم عصبی استفاده شود.

تست ecochg یا الکتروکوکلئوگرافی

تست ECOG از انواع تست های الکتروفیزیولوژی است که برای اندازه گیری پتانسیل الکتریکی مایعات گوش داخلی است در اثر تحریک صدا مورد استفاه قرار می گیرد. این تست اغلب برای تشخیص فشار مایعات حلزون گوش ( گوش داخلی ) است.  درواقع این تست تعادل برای تشخیص کم یا زیاد بودن فشار مایعات گوش است.

تست vemp

تست vemp یا vestibular evoked myogenic potential ، یکی از انواع آزمایش های تعادلی و سرگیجه است. تست ومپ یک تست ارزیابی از عملکرد دستگاه های اتولیتی گوش داخلی است. درواقع این تست عملکردهای اضافی گوش داخلی را ارزیابی می کند. به طوری که پاسخ عضله از اطراف چشم یا گردن در پاسخ به تحریک صدا ثبت می شود.

تست حرکت سر

تست حرکت سر 

اگر پزشک مشکوک باشد که سرگیجه فرد ناشی از سرگیجه موضعی حمله ای خوش خیم یا همان BPPV است، ممکن است یک تست حرکتی ساده سر به نام مانور Dix-Hallpike را برای تأیید تشخیص انجام دهد. مانور Dix-Hallpike در واقع فقط یک سری حرکات ساده سر است. این تست سرگیجه، از سال 1952 استفاده می شده است و به عنوان “استاندارد طلایی” پزشکان برای تشخیص BPPV در نظر گرفته می شود. اگرچه BPPV ممکن است نام پیچیده ای داشته باشد، اما علت آن ساده است. این نوع سرگیجه زمانی اتفاق می‌افتد که کریستال‌های کلسیم در گوش داخلی که به تعادل شما کمک می‌کنند، جابجا شوند که منجر به علائم سرگیجه و حالت تهوع می شود. BPPV یکی از شایع ترین علل سرگیجه است، و زمانی که تشخیص داده شود، معمولاً درمان آن نسبتاً ساده است.

این تست معمولا در مطب پزشک انجام می شود. پزشک از شما می خواهد که روی میز معاینه صاف بنشینید و پاهایتان را دراز کرده و سرتان را به یک طرف برگردانید. سپس از شما می خواهند که سر و نیم تنه خود را به سمت عقب پایین بیاورید تا در نهایت در حالی که سر خود را از لبه میز امتحان دراز کرده اید، دراز بکشید و یک گوش خود را با زاویه 45 درجه به سمت پایین بچرخانید. اگر رسوبات نابجای کلسیم در کانال گوش داخلی وجود داشته باشد، این امر باعث ایجاد علائم سرگیجه می شود. اگر فرد مبتلا به آرتریت در گردن خود باشد، مانور ممکن است در حالت خوابیده به پهلو انجام شود.

تست موقعیت ژست

در این نوع تست سرگیجه، از فرد خواسته می شود تا با کمک متخصص سر و بدن و خود را در حالت خاصی حرکت دهد. این کار شامل بالا و پایین بردن سر، چپ و راست کردن سر و حرکات بدنی مانند ایستادن، دراز کشیدن و چرخیدن است. این حرکات با چشمان باز و بسته انجام شده و حرکت چشم فرد ثبت خواهد شد. در این تست معمولا همه افراد تا حدودی دچار سرگیجه می شود و افرادی که مشکل دارند شدت سرگیجه بیشتری را تجربه می کنند.

پوسچروگرافی (Posturography)

این تست نوعی آزمایش موقعیت ژست است که به پزشک شما می گوید که بیشتر روی کدام بخش از سیستم تعادلی تکیه می کنید و کدام بخش ممکن است برای شما مشکل ایجاد کند. پوسچروگرافی در واقع تکنیکی است که برای تعیین کمی کنترل وضعیتی در وضعیت ایستاده در شرایط ایستا یا پویا استفاده می شود. با توجه به فعل و انفعالات پیچیده بین فرآیندهای حسی، حرکتی و مرکزی درگیر در وضعیت و تعادل، پوسچروگرافی به پروتکل های متفاوتی نیاز دارد تا بین بسیاری از عیوب و اختلالاتی که ممکن است بر سیستم کنترل وضعیت بدن بیمار تأثیر بگذارد، تمایز قائل شود. اولین سیستم تجاری برای این تست، در سال 1986، توسعه یافت. در طی تست، فرد با پاهای برهنه روی یک سکو می ایستد و سعی می کند تعادل خود را در شرایط مختلف حفظ کند.

تست صندلی چرخشی (Rotatory Chair Testing)

تست صندلی چرخشی (Rotatory Chair Testing)

در طول این آزمون شما روی یک صندلی کنترل شده با کامپیوتر می نشینید که بسیار آهسته در یک دایره کامل حرکت می کند. در سرعت های بیشتر، صندلی در یک قوس بسیار کوچک به جلو و عقب حرکت می کند. هدف از تست چرخشی تعیین این است که آیا سرگیجه ممکن است به دلیل اختلال گوش داخلی یا مغز باشد یا خیر، و به ویژه تعیین اینکه آیا هر دو گوش داخلی به طور همزمان دچار اختلال هستند یا خیر. این تست ممکن است توسط مراکز تخصصی شنوایی و سمعک انجام شود. جالب است بدانید برخی از مراکز تخصصی شنوایی مثل مرکز شنوایی قلهک در صورت نیاز، خدمات متنوعی مثل تجویز سمعک در منزل نیز انجام می دهند.

کلام پایانی

سرگیجه دلایل احتمالی زیادی می تواند داشته باشد، از جمله اختلال گوش داخلی و اثرات دارویی و یا به دلیل یک بیماری زمینه ای مانند گردش خون ضعیف و عفونت. مدت زمانی که سرگیجه طول می کشد و علائم دیگری که دارید به تعیین دقیق علت کمک می کند. از طرف دیگر، عواملی وجود دارند که ممکن است خطر ابتلا به سرگیجه را افزایش دهند. برای مثال، افراد مسن بیشتر احتمال دارد به شرایطی مبتلا شوند که باعث سرگیجه می شود، به ویژه احساس عدم تعادل. آنها همچنین احتمال بیشتری برای مصرف داروهایی دارند که می توانند باعث سرگیجه شوند. اگر قبلاً سرگیجه را تجربه کرده اید، احتمال اینکه در آینده دچار سرگیجه شوید بیشتر است. شما با مراجعه به کلینیک سمعک شنوایی قلهک می توانید تمامی خدمات مربوط به گوش و شنوایی از جمله انواع تست های تشخیصی سرگیجه را در کلینیک دریافت کنید.

منابع: mayoclinic، medlineplus، healthline

دیدگاهتان را بنویسید

نشانی ایمیل شما منتشر نخواهد شد. بخش‌های موردنیاز علامت‌گذاری شده‌اند *